Görsel-İşitsel Teknolojiler

GÖRSEL-İŞİTSEL TEKNOLOJİLER

         Televizyon, video, etkileşimli video teyp ve video diski, uydular ve uydu televizyonu, video telekonferans bu gurupta yer alan teknolojilerdir.

Televizyon

????????
Televizyonlar sadece magazin,dizi ve haberlerden ibaret midir? Eğitim de de kullanılmış olabilir mi? Ne şekilde eğitim için kullanılmıştır bir düşününüz?

        Televizyon veya kısaca TV, bir vericiden elektromanyetik dalga halinde yayılan görüntü ve seslerin, ekranlı ve hoparlörlü elektronik alıcılar sayesinde yeniden görüntü ve sese çevrilmesini sağlayan haberleşme sistemidir. Yayınlanan görüntü ve sesleri alıcıya ulaştıran elektronik cihaz da sistemin adıyla anılır.

Resim 11. Eski televizyonlar

Televizyonun Eğitimde Kullanım Amaçları

Televizyon eğitimde başlıca şu amaçlar için kullanılır.

1. Bir seçenek olarak okur yazarlık ve temel eğitim sorununu çözümlemek .
2. Eğitim hizmetlerini yaygınlaştırmak.
3.  Yerden tasarrruf etmek.
4.  Maliyeti düşürmek.
5.  Eğitimin kalitesini yükseltmek.
6. Öğretmenin zamanını değerlendirmek ve kalitesini yükseltmek.
7. Yetişkinler eğitimi hizmetlerinde etkinliği arttırmak ve toplumsal kalkınmayı hızlandırmak.

Televizyonun Eğitim Yönünden Yararları

Ø  Sınıfa getirilmesi olanaksız cisim, olgu ve olayları olduğu anda olduğu gibi gösterir ve duyurur. Bu yüzden diğer öğretim araçlarından hiçbirinin olamayacağı kadar heyecan verici bir açıklayıcıdır.

Ø  İlgi çekici ve sürükleyici ve öğrenmeye teşvik edicidir.

Ø  Programı izledikten sonra öğrencileri etkinliğe yöneltir.

Ø  Aynı anda her yaş ve düşüncedeki halk kitlelerine aynı şeyler ve olaylar hakkında fikir ve bilgi verebilir.

Resim 12. Televizyonun çocuklarda eğitim amaçlı kullanımı

Ø  Kalifiye öğretmenleri ve en yeni bilgileri şehirlerden uzak küçük topluluklar içinde yaşayan çocuklara ulaştırır.
Ø  Genel olarak televizyon, sınırsız olanakları, okul içi ve dışı yayınları ile diğer tüm gör-işit araçlarının özelliklerini taşıdığından; onları kendi içinde kullandığı ve onlarla birlikte kullanıldığından, kitle öğretiminde etkili ve ekonomik bir eğitim ortamı niteliğine sahiptir.
Ø  Programları kolaylıkla kayıt edebilme, tekrar tekrar gösterebilme, diğer sistemlere uyum, çeşitli alanlara uygulanabilirlik gibi teknik özellikleri vardır.
Ø  Her ekonomik ve kültürel düzeydeki toplumlarda kullanılabilir. Kullanışını belirli eğitim amaç ve sorunları ile sınırlamak söz konusu değildir.
Ø  Öğrenme-öğretme sisteminin temel bir öğesi olarak diğer öğelerle birlikte dengeli ve bütüncü bir sistemde en iyi sonuçları verir.
Ø  Programlar zaman ve ekran boyutlarıyla sınırlı olduğundan, konuları özlü bir anlatışla ve etkili görüntilerle verir ve uzun süre kalıcı yaşantılar sağlar.
Ø  Belli konularda yeni araç ve tutumların gelişmesini, eskilerinin ise değişmesini kolay ve çabuk olarak sağlayabilir.
Ø  Bütün eğitim araçlarını ayrı ayrı ya da bir arada kullanılabilir.
Ø  Öğretmenlere yeni bilgiler vererek, yeni öğretim yöntemlerini izleme olanağı sağlar.
Ø  Okulların kendi olanakları ile sağlayamadıkları ders araçlarını sunarak, eğitimde ekonomiyi gerçekleştirir.
Ø Öğretmenlerin sınıfı belli bir saatte televizyon programları için hazırlamaları çok zor olabilir Bu zaman diliminde öğrenciler öğrenmeye hazır hale gelmeyebilir.

Televizyonun Eğitim Yönünden Sınırlılıkları

ØTelevizyon tek yönlü bir iletişim aracıdır. Bu nedenle, dönütten yayınlanan program sırasında yararlanılması olanaksızdır.

Resim 13. Tek yönlü iletişim aracı olarak televizyon 

Ø  Okullarda haftalık ders çizelgelerini televizyon programlarına uydurabilmek çok zordur.
Ø  Ekranı küçük, zamanın çok kısıtlı olması; sınıflarda televizyon programının izlenmesini güçleştirir.
Ø  Programlar normal öğrenciler için yapıldığından, güç kavrayan ve geç öğrenen öğrenciler için algılayamama problemleri doğabilir.
Ø  Televizyonun eğitsel olanaklarından yeterince yararlanabilmek için, programların sınıfta öğretmenin gözetiminde seyredilmesi gereklidir.
Ø  Video teybe alınanların dışında kalan programların önceden seyredilip ders için ona göre hazırlık yapılması olanaksızdır.
Ø  Her düzeye uygun televizyon programları hazırlamak zaman alıcı, masraflı ve eğitim teknolojisi alanında bilgi ve beceri gerektirici olduğu için sınıf düzeyine ve konuya uygun iyi bir televizyon programı bulmak çok zordur.
Ø  Programlar iyi hazırlanmazsa; yanlış şekil, büyüklük, renk, zaman ve uzaklık kavramı verebilir.

Resim 14. Öğretmen gözetiminde sınıfta televizyon kullanımı

  


ØBilgilerin güncellenmesi zor olabilir; çünkü bilgi değişince programların tekrardan çekilmesi gerekebilir.
Ø  Televizyonlar dikkatli kullanılmadıkları takdirde teknik sorunlar ortaya çıkarabilir.
Ø Öğretmenlerin sınıfı belli bir saatte televizyon programları için hazırlamaları çok zor olabilir Bu zaman diliminde öğrenciler öğrenmeye hazır hale gelmeyebilir.

Resim 15.Televizyon ile ilgilli teknik sorunlar

            Ø Televizyon programı başladığında sınıf içi etkinlikler iyi organize edilmez ise öğrencilerde sıkılmalar başlayabilir. Bazen de televizyon programları öğrencilerin işlediği konulara göre çok zor olabilir. Televizyon programları çok zor olduğunda da öğrenciler sıkılabilir.

       ØTelevizyon programlarında zaman kısıtlamaları sebebiyle, işlenen konular ile ilgili yeteri miktarda örnekler verebilmek zordur.

  

Öğretimsel Televizyon Yayınları

         Öğretimsel televizyon yayınları, uzaktan eğitim yöntemi ile verilen dersler açısından başarılı bir yöntemdir.

Öğretimsel Televizyonun Avantajları

Ø  Kavramları tanıtmak, özetlemek ve tekrarlamak için çok başarılı bir yöntemdir. Motivasyon sağlamak için de kullanılabilir.
Ø  Çoğu insanın televizyon seyretmiş olmasından dolayı, bilinen bir ortamdır.
Ø  Hareket ve görsel malzeme birlikte kullanılabilir. Böylece karışık veya soyut kavramlar görsel olarak taklit edilebilir.
ØÖğretimsel televizyon, öğrencileri başka ortamlara (ay, yabancı bir ülke, mikroskobun lensi vb. ) götürmek için çok başarılı bir yöntemdir.
Ø  Yer ve zaman sınırları aşılarak olaylar oldukları gibi gösterilirler.

  

Öğretimsel Televizyonun Dezavantajları

Ø  Bir öğretimsel televizyon programında kullanılması düşünülen yerlerde özel ekipman ve ekip kullanılması gerekir. (Açık havada yapılan bir çekim kapalı mekandakine kıyasla daha zordur.)
Ø  Önceden hazırlanmış birçok öğretimsel televizyon dersi ortalama bir öğrenci için hazırlanmıştır ve özel ihtiyacı olan öğrencilere adaptasyonunda zorluk yaşanır.
Ø  Pasif  şekliyle  kullanıldığında öğretimsel başarı sınırlıdır.
Ø  Hazırlayan ekipte profesyonel kişiler olmadıkça, amatör bir çalışma olduğu belli olur. Tamamlanmasından sonra tekrar düzenleme ve güncelleme sorunu yaşanır.
Ø Yayın yapabilmek çok masraflıdır.
Ø  Videonun hazırlanması çok zaman ve teknik olarak çok özen gerektirir.
Ø  Genellikle karışık üretim ekipmanları kullanılır.

  

Televizyonun Eğitimde Etkili Kullanım İlkeleri

      Eğitim ve öğretim etkinliklerinde televizyonun eğitim yayınlarında yeterince yararlanabilmek için şu konulara uyulması gerekir:
  Televizyon alıcısı, öğrencilerin göz seviyelerinden biraz yukarı (en az 30 cm) yerleştirilmelidir.

Resim 16. TV boyutlarına göre izleme mesafeleri

Video ve Masaüstü Video

         Video, animasyon ve sesin aynı anda oynatılmasıyla oluşan çoklu ortam uygulaması. Kökü Latince videre (görmek) sözcüğüdür ve 1930’ larda audiere (işitmek) kökünden gelen audio sözcüğüne benzeterek üretilmiştir.

Resim 17. Bir eğitim videosu

Eğitim ve Öğretimde Video Kullanımında Yararlanılabilecek Bazı Materyal Türleri

1. İlgili kuruluşlarca eğitim amaçlı olarak hazırlanan materyaller.
2. Gerçekte başka amaçları karşılamak için hazırlanmış olup eğitim amaçlı kullanılabilecek materyaller.
3. Televizyon yayınlarında bilinçli olarak yapılan bazı kayıtlar.
4. Eğitimcilerin ve öğretmenlerin kendi kendilerine hazırlayabilecekleri materyaller.

Yararları

Ø  Somut, zengin, akıcı ve kalıcı bilgi sağlar.

Ø  Sınıf dışı cisim , olay ve ortamları sınıfa getirir ve bunların gerçek hareket ve sesleriyle sunulmasını sağlar.

Ø  Işık renk, hareket ve ses özelliklerini bir arada vererek öğrencinin dikkatini sürekli olarak bilgiye yoğunlaştırır.

Ø  Öğrenmeyi zamana ve mekana bağlı olmaktan kurtarır.

Ø  Bireysel ve grupla öğrenme fırsatı sağlar.

Ø  Öğretmene belleten değil, rehberlik eden kişi özelliği kazandırır.

Ø  Öğretmene  öğrenci tepkilerini gözlemleme fırsatı verir.

Ø  Mikro öğretim olanağı sağlar.

Ø  İlgi çekici ve sürükleyicidir. Öğrenci motivasyonunu arttırır.

Ø  Uzaktan eğitim ve bireysel öğrenme süreçlerinde büyük bir potansiyeli vardır.

Ø  Özel eğitime muhtaç çocukların eğitiminde önemli yararlar sağlar.

Ø  Özellikle yabancı dil öğretiminde etkili bir öğrenme- öğretme ortamı sağlar.

Ø  Öğrencilerin duyuşsal ve psikomotor alanda davranış ve beceri kazanmalarında etkili olarak kullanılabilir.

Sınırlılıkları

Ø  Tek yönlü bir iletişim aracıdır.

Ø  Program üretimi ekip çalışması gerektiren güç bir iştir.

Ø  Kaliteli öğretim programı bulma güçlüğü vardır.

Ø  Gösterimden önce filmin izlenerek konu ile ilgili ayrıntılı notların çıkarılması gerekir.

Video Bantların Avantajları

Hareket: Hareketin öğrenme açısından önemli olduğu durumlarda, kavramların öğretilmesi ve öğrenilmesinde hareketli filmler diğer görsel materyallere göre daha etkilidir.

Süreç: Üretim aşamaları ya da fen deneyleri gibi aşamalı hareketlerin önemli olduğu operasyonlar hareketli resimlerle daha etkili olarak gösterilebilir.

Güvenli gözlem: Video ve film kayıtları, öğrencilere güneş tutulması, yanardağ ya da savaş gibi doğrudan gözlenmesi tehlikeli ya da mümkün olmayan olayları gözleme olanağı sağlar.

Beceri Öğrenme: Psikomotor beceriler en iyi gözlem ve araştırma yoluyla öğrenilir.

Dramatizasyon: Hareketli resimler, insan ilişkilerine yönelik problemleri gözlemleme ve analiz etme olanağı tanır.

Duyuşsal Öğrenme: Duyuşsal etkilerden dolayı, filmler bireysel ve sosyal tutumların şekillenmesinde etkili olabilir.

Problem Çözme: Açık uçlu dramatizasyonlar, genelde çözülmeyen çatışmaların farklı  yönlerini izleyenler arasında tartışmaya açmak için kullanılır.

Ortak Tecrübe Oluşturma: Farklı gruplar film ya da video programlarını birlikte izleyerek bir sorunu etkili olarak tartışmak için ortak bir deneyim kazanabilirler.

Uydu ve Uydu Televizyonu

        Uydu, bir gezegenin ya da başka bir uydunun etrafında belirli bir yörüngede dönen gök cismi.

Resim 18. Uydu haberleşme sistemi

Yararları

Ø  Daha ekonomik dağıtım formu .

Ø  Televizyon yayınlarının değişik bir yolla yayınlanma olanağı.

Ø  Bazı durumlarda ucuza sağlanabilme olanağı.

Sınırlılıkları

Ø  Yayın ve programlar açısından yüksek yatırım gerektirir.

Ø  Çok dikkatli bir sistem oluşturma incelemesini gerektirir.

Ø  Açık televizyon yayınlarının taşıdığı bazı sınırlılıkları taşır.

Resim 19. Dijital uydu alıcısı

YAYIN YOLU İLE ÖĞRETİM ORTAMLARININ UZAKTAN EĞİTİMDEKİ UYGULAMALARI

Televizyon Eğitim Programları Türleri

       

Tarbet (1961,ss.235-239) televizyon programlarını eğitim amacı ile kullanılmasını yaygınlaşmaya başladığı yıllara ait çalışmasında okullarda kullanılabilecek televizyon eğitim programlarını içerikleri açısından şöyle sınıflandırmıştır:

·         Zenginleştirici Programlar

·         Doğrudan Öğretici Programlar

·         Öğretmenleri Eğitici Programlar

·         Yetişkin Eğitimi Programları

·         Yüksek Eğitim Programları

·         Halkla İlişkiler Programları

Hilliard, Hyman Field (1976), göre eğitim programları içerdiği eğitimin türüne göre şöyle sınıflandırmıştır:

·         Formal Eğitim Programları

·         İnformal Eğitim Programları

·         Yetiştirme (Training) Programları

·         Halka Bilgi Verici Programlar

Aziz (1982,ss. 35-51) ise; radyo ve televizyon  eğitim programlarının tümünü içeren detaylı bir sınıflandırma yapmıştır:

·         Eğitim İçeriğine Göre Türler

·         İzleyici Kümelerine Göre Eğitim Türleri

·         Vericinin Kapsama Alanlarına Göre Yayın Türleri

·         Uygulamada Yaygın İzleyici Kümeleri

Televizyon Eğitim Yayınları

A)    Eğitim Türüne Göre

1-Örgün Eğitim

2-Yaygın Eğitim

B)      İzleyici Kümelerinin Özelliklerine Göre Eğitim Türleri

         

             a)Farklı Cinslerdeki İzleyici Kümeleri

·         Kadın izleyici kümesi

·         Erkek izleyici kümesi

             b)Farklı Yaşlardaki İzleyici Kümeleri

·         Çocuk izleyici kümesi

·         Genç izleyici kümesi

·         Yetişkin izleyici kümesi

·         Yaşlı izleyici kümesi

c)Farklı Eğitim Düzeyindeki İzleyici Kümeleri

·         Hiç öğrenim görmemişler

·         İlk öğrenim görmüşler

·         Orta öğrenim görmüşler

·         Yüksek öğrenim görmüşler

d)Farklı Mesleklere Göre İzleyici Kümeleri

                Farklı mesleklerin özellikleri, sorunlarının da farklı olmasına neden olur. Bu sorunları çözümleyici nitelikte yayınların radyo televizyon yayınları ile yapılması ise pek çok ülkede uygulanan bir yöntemdir.